در سرمایه گذاری، ریسک صعودی(Upside Risk) یا احتمال سود با بتای صعودی اندازه گیری می شود. یک مقیاس جایگزین ریسک صعودی(یا سود)، نیمه انحراف بالایی است.
در آموزشگاه حسابداری ریسک صعودی با استفاده از داده های روزهایی که شاخص فعال است(برای مثال شاخصS&P 500) محاسبه می شود.
ریسک صعودی برای تفکیک بازده مثبت از بازده منفی به کاربرده می شود. به همین علت ریسک صعودی هرگز ریسک محسوب نمی شود. در واقع این ریسک برای سرمایه گذاران سودمند است زیرا این ریسک نشان دهنده اجزا بتا می باشد که می تواند به کسب سود سرمایه گذاران کمک کند.
بنابراین ریسک صعودی بالا نسبت به ریسک نزولی(Downside Risk) ارجح تر است.
ریسک صعودی در مقابل مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه گذاری(CAPM)
نگاه و توجه جداگانه به ریسک صعودی و ریسک نزولی اطلاعات مفیدتری را در اختیار سرمایه گذاران قرار می دهد تا اینکه فقط به تنهایی به بتای CAPM توجه کنیم.
مقایسه ریسک صعودی نسبت به ریسک نزولی لازم است زیرا تئوری مدرن پورتفولیو ریسک را از لحاظ انحراف استاندارد بازده دارایی ها اندازه گیری می کند که هم انحرافات مثبت و هم انحرافات منفی بازده مورد انتظار را به صورت ریسک محاسبه کند.
به عبارت دیگر بتای معمولی ریسک صعودی و نزولی را اندازه گیری می کند و از مدل CAPM نمی توان برای محاسبه بتا استفاده کرد زیرا این مدل ریسک صعودی و نزولی را یکسان فرض می کند.
در حقیقت این دو ریسک به ندرت یکسان می باشند و بنابراین تمیز دادن بین این دو ریسک لازم و ضروری می باشد.
مثال
یک موقعیتی را در نظر بگیرید که یک دارایی دارای حرکت صعودی رو به بالای قابل توجه و یک دارایی با حرکت نزولی رو به پایین می باشند و به نظر می رسد که از دارایی حرکت صعودی یا نزولی متوسط داشته باشد، خطرپذیرتر است.
به عبارت دیگر یک سهام با بتای صعودی بالا ممکن است این توهم را ایجاد کند که ریسک بالایی دارد.
برای مثال دو سهم A و B را در نظر بگیرید. این دو سهم ریسک نزولی یکسانی دارند.
به هر حال بتای صعودی سهم Aبیشتر از بتای صعودی سهم B می باشد.
بتای CAPM سهمAبیشتر از سهم Bخواهد بود و بنابراین به نظر برخی سرمایه گذاران سهم A ریسک بالایی دارد.
در حقیقت سهم A و سهم Bریسک یکسانی دارند.زیرا هر دو این سهم ریسک نزولی یکسانی دارند و سهم Aسودآورتر از سهم Bبرای سرمایه گذاری می باشد.
یک سرمایه گذار که به ریسک صعودی یا نزولی به طور جداگانه توجه می کند متوجه این تفاوت خواهد شد و بنابراین قادر است تا تصمیم منطقی را در سرمایه گذاری خود اتخاذ کند در حالیکه یک سرمایه گذار که فقط به بتای CAPM توجه می کند قادر به تصمیم گیری منطقی نمی باشد.