ماتریس حسابداری اجتماعی (SAM) نشان دهنده گردش تمامی تبادلات اقتصادی می باشد که در یک اقتصاد ( ناحیه ای یا ملی) رخ می دهد.
این ماتریس، اساسا، یک نمایش ماتریسی از حساب های ملی برای یک کشور مفروض است، اما می تواند تا جایی که حساب های غیر ملی را نیز شامل شود توسعه پیدا کند ؛ و برای تمامی ناحیه ها و مناطق نیز این ماتریس تشکیل شود. SAM به یک سال واحد اشاره دارد و یک تصویر ایستا از اقتصاد را ارایه می دهد.
کاربردها
در آموزشگاه حسابداری ماتریس های حسابداری اجتماعی می توانند تا جایی گسترش یابند که دیگر جریانات اقتصادی را نیز شامل شوند، به سادگی و با افزودن چند ستون و ردیف. در ابتدا گردش حساب ملی استاندارد(SNA) ایجاد می شود.
اغلب ردیف هایی که شمال سرمایه و کار و اقتصاد می باشند، می تواند جداگانه به هر تعداد بخش تقسیم شوند.
هر منبع جداگانه اضافی از منابع مالی باید یک دریافت کننده برابر و مخالف داشته باشد. بنابر این SAM (ماتریس حسابداری اجتماعی)، طرح اقتصاد را که در حال مدل دهی شدن است، ساده سازی می کند.
در حال حاضر SAM ها بطور گسترده ای بکار برده می شوند، و بسیاری از دفاتر آماری، بخصوص در کشور های OECD (سازمان همکاری و توسعه اقتصادی)، هم یک حساب اجتماعی و هم این مکمل ماتریس را ایجاد می کنند.
SAM ها از ستون مدل های الگوی تعادل عمومی محاسبه پذیر مالی (CGE)، گونه های مختلفی از مدل های ضریب فزاینده تجربی، و مدل خروجی- ورودی.
SAM هایی که بطور مناسبی قالب دهی شدند نمایشگر الگوی مخارج اقتصاد و همانطور داده IMPLAN و RIMS II می باشند، و می توان آنها را در تجزیه و تحلیل اثر اقتصادی بکار برد.
محک زنی(Benchmarking)
استفاده از یک SAM شامل ساختار نهادی فرض شده در حساب های ملی درون هر مدل می باشد.
این یعنی با ذهنیت گردش عملیات دریافت کننده-منبع پولی با متغیر ها و کارگزاران، برخورد نشده است.
بلکه بر طبق رهنمود های حسابداری ملی استاندارد ملل متحد (SNA) ، در دسته هایی با هم گروه بندی شده اند.
برای مثال، حساب های ملی اغلب ارزش سرمایه گذاری خانوار یا صاحبخانه را به عنوان "در آمد ناشی از اجاره بها" تلقی کرده و با برخی از سرمایه گذاری های نهادی بخش عمومی ، به عنوان گردش درآمد مستقیم برخورد می کند، این در حالیست که SAM سعی می کند تنها گردش صریح پول را نشان دهد.
از اینرو، اطلاعات باید از تعریفات SNA اصلی خود جدا شده و به متغیر های گردش پول تبدیل شوند، و آنوقت باید در هر سطر و ستونی برابر شوند، و از این فرآیند با نام " محک زنی" یاد می شود.
یک SAM نظری همواره متعادل سازی می کند، اما SAM هایی که به طور تجربی برآورد شده اند، هرگز در اولین همسنجی اینطور نمی کنند.
این بخاطر مشکل تبدیل اطلاعات حسابداری ملی به گردش پول، و عرضه کردن اطلاعات غیر SNA می باشد، که توسط مسائل اطلاعات حسابداری ملی ناسازگار ( که برای بسیاری از کشور های در حال توسعه رایج است، در حالی که کشور های توسعه یافته، عموما یک ورژن SAM از حساب ملی را در بر دارند که عموما ارزشش در محدوده 1% GDP (تولید ناخالص داخلی) می باشد) بدتر شده است.
این مهم، در گذشته های دور در سال 1984 مورد توجه منصور و والی قرار گرفت، و تکنیکهای بیشماری برای مرتب کردن SAM ها ابداع شد، همه اینها بخاطر این است که «اطلاعات ناسازگار که به اشتباه تخمین زده می شوند، مشکلی رایج در بسیاری از کشور ها می باشد».
روش سنتی محک زنی یک SAM با نام روش «سطر و ستون» خوانده می شد که در آن، یک شخص میانگین حسابی کل اختلافات بین سطر و ستون مورد بحث را بدست آورده، و تمامی سلول ها را تنظیم میکند تا هر سطر و ستون با هم برابر شوند.