مهم‌ترین مبحث عکاسی، درک نور و نورپردازی است. امروزه تقریباً تمام دوربین‌های DSLR (و همچنین دوربین‌های کامپکت ) یک فلاش داخلی دارند. اما فلاش داخلی دوربین همیشه بهترین انتخاب نیست و در بسیاری از موارد جوابگوی نیاز عکاس نمیبااشد و از این رو نیاز به انواع فلاش‌های داخلی افزایش میابد. در این مقاله کوتاه نگاهی اجمالی به انواع فلاش دوربین و فلاش‌های مورد استفاده در عکاسی و کاربرد آنها خواهیم داشت.
فلاش داخلی و پاپ آپ
فلاش‌های داخلی و پاپ آپ در درون بدنه اصلی دوربین جاسازی می‌شوند. این فلاش‌ها بطور معمول در دوربین‌های DSLR و بریج در بالای لنز و هم راستای با لنز قرار میگیرندو در دوربین‌های رنج فایندر و کامپکت در کنار لنز اما باز هم هم‌راستای با لنز قرار گرفته‌اند.نکته مشترک در مورد این فلاش‌ها هم‌راستائی فلاش با لنز و ثابت بودن جهت نورپردازی آن میباشد که این موضوع بعضاً مشکل‌ساز خواهد بود ، زیرا که زمینه را به میزان قابل توجهی تاریکتر از آنچه هست خواهد کرد. همه ما عکس‌های فراوانی را که چنین مشکلی را دارند دیده‌ایم. برای جلوگیری از این مسئله بهترین راه تنظیم قدرت فلاش بر اساس میزان نور محیطی میباشد و در برخی از موارد دیگر استفاده از تکنیک فیل فلاش میباشد.
فلاش اکسترنال
فلاش اکسترنال در کفشک دوربین (جایگاهی که معمولاً در بالای دوربین در قسمت وسط است) نصب میشود. فلاش های خارجی در ابتدا بصورت دستی تنظیم میشدند اما امروزه فلاش‌های TTL با استفاده از اطلاعات ثبت شده توسط نورسنج دوربین میزان نور مورد نیاز را محاصبه کرده و در نتیجه نیاز به تنظیم دستی میزان نور فلاش را کم کرده اند. فلاش‌های TTL علاوه بر درک میزان نور محیط ، تنظیمات دوربین همانند اندازه دیافراگم ، سرعت شاتر ، ISO و حتی فاصله کانونی لنز را برای تنظیم مورد استفاده قرار میدهند. فلاش های اکسترنال نسبت به فلاش‌های داخلی و پاپ آپ ارجح هستند. از دلایل برتری آنها می‌توان به کنترل اثر قرمزی چشم در این نوع فلاش‌ها اشاره کرد که با تغییر زاویه فلاش نسبت به سوژه و یا تابش نور قبل از گرفتن عکس میباشد تا مردمک چشمان سوژه را تنگ کرده و از قرمزی چشم جلوگیری کنند. فلاش TTL به دلیل انعطاف پذیری که به شما می دهد در مقایسه با فلاش داخلی دوربین کاربری وسیعتر و بهتری دارد. یکی از مزایای این سری از فلاش‌ها بخصوص در مدل‌های جدید ، امکان ارتباط بیسیم فلاش با دوربین میباشد که در برخی از دوربین‌ها نیازمند وسیله‌ای به نام رادیو تریگر است و در برخی دیگر از مدل‌های دوربین این ارتباط بدون نیاز به وسیله خارجی دیگر انجام میشود. این ارتباط بیسیم امکان قرار دادن فلتش در هر نقطه‌ای که دلخواه شماست را فراهم میکند و از این رو آزادی عمل شما در نورپردازی بسیار بالاتر میباشد. یکی دیگر از امکاناتی که این ارتباط بیسیم ایجاد میکند شبکه کردن مجموعه‌ای از فلاش‌های TTL میباشد که این امر در نوبه خود نورپردازی در محیط‌های خارج از آتلیه را بسیار آسان کرده است.
فلاش دوربین حلقه ای ماکرو
فلاش حلقه‌ای برخلاف فلاش‌های اکسترنال بر روی لنز سوار میشود. این فلاش نوری ملایم، توزیع شده و ایده‌آل را برای عکاسی ماکرو فراهم می کند. ظرافت عکاسی ماکرو به شما اجازه استفاده از فلاش داخلی را نداده و فلاش اکسترنال نیز جهت‌گیری مناسب برای چنین عکس‌هایی را در اختیار ندارد و نمی‌تواند نوردهی مناسبی انجام دهد. فلاش حلقه‌ای شما را قادر خواهد ساخت که تا حد ممکن به سوژه نزدیک شوید و منبع نوری را که تضاد یا سایه شدیدی ایجاد نمی کند به همراه داشته باشید. با استفاده از فلاش حلقه ای نوری متعادل و ملایمی خواهید داشت که می توانید جزئیات سوژه را به خوبی به تصویر بکشید.
فلاش دوربین سر چکُشی
فلاش سر چکشی (Hammerhead) نوعی از فلاش است که روی کفشک دوربین قرار نمی گیرد و با استفاده جای پیچ سه‌پایه که در زیر دوربین تعبیه شده است روی دوربین پیچ میشود. این فلاش در کنار دوربین قرار می گیرد، پس زاویه از حالت مستقیم در آمده و چشم سوژه قرمز نمی شود. فلاش سر چکشی به دلیل نور خروجی زیاد و زاویه بهتری که فراهم می کند در میان عکاسان رسانه های خبری و عکاسان مجالس عروسی محبوب بوده است اما امروزه به خاطر پیشرفت چشمگیر در تکنولوژی ساخت فلاش‌های اکسترنال ، بسیار کم طرفدارتر شده‌اند.
حال که با انواع فلاش دوربین و فلاش‌های متداول در عکاسی آشنا شدیم به معرفی دوتا از تکنیک‌های پر فایده در عکاسی میپردازیم.
تکنیک فلاش پُرکننده
فلاش پُرکننده ( Fill Flash ) با استفاده از فلاش داخلی خود دوربین انجام میشود و هنگامی به کار می‌آید که زمینه سوژه شما از خود سوژه بسیار روشن‌تر است یا میزان قابل توجهی سایه روی سوژه دارید. همانطور که از نامش پیداست، از آن برای افزودن نور اضافی و پر کردن نقاط تاریک استفاده میشود. وقتی که بیرون از خانه عکس می گیرید فلاش را روشن کنید و یکی از نقاط اصلی سوژه ( در عکس بالا صورت) را که در مقایسه با کل صحنه تاریکتر به نظر می رسد نورسنجی کنید. در نتیجه عکس شما متعادل‌تر خواهد شد. توجه کنید که در صورتی تنظیمات فلاش برای این تکنیک مناسب و صحیح نباشد سوژه شما را به گونه‌ای ثبت میکند که انگار بر روی پس زمینه ادیت شده است.
فلاش بازتابی
تکنیک دیگری که در رابطه با فلاش زدن وجود دارد، فلاش بازتابی (Bounce flash) است. اگر به جای مستقیم فلاش زدن به سمت سوژه آن را به سطح دیگری بتابانید و از این طریق سوژه را روشن کنید، عکس‌های ظریف و زیباتری را بخاطر نور دیفیوز شده خواهید داشت. برای این تکنیک به فلاش اکسترنال نیاز خواهید داشت تا نور فلاش را به سقف یا دیوار نزدیک بتابانید.
نویسنده: پوریا غلامی (Poghes)